ماه
رمضان، آغاز سال تربیتی است. ما در تقویم مان، سال های مختلفی داریم: سال
شمسی، سال قمری و سال خُمسی. سال شمسی با بهار و طبیعت آغاز می شود؛ سال
قمری با محرم آغاز می شود؛ سال میلادی در ایام ویژه ی خودش در زمستان –
برای مسیحی ها وکسانی که این سال را قائلند – آغاز می شود و سال خمسی هر
کس سال درآمدش است.

حال خوب است بدانیم که آغاز سال تربیتی، چگونه ماهی است.

عظمت ماه رمضان
پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله) فرمودند: «اگر بنده ارزش ماه رمضان را می دانست، آرزو می کرد که سراسر سال رمضان باشد.» (1)

بر این اساس، بزرگان دین مقید بودند در روز اول ماه رمضان دو رکعت نماز شکر می خواندند برای آن که زنده ماندند تا رمضان را درک کنند.

ماه
رمضان، ماه با عظمتی است. همه ی کتاب های آسمانی در ماه رمضان نازل شده
اند. درباره ی قرآن همه می دانیم چون مشهور است: «شَهْرُ رَمَضَانَ
الَّذِیَ أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآن». (2)

پیامبر (ص) فرمودند: «همه ی
کتاب های آسمانی در ماه رمضان نازل شده اند. تورات، ششم ماه رمضان بر حضرت
موسی  (ع) نازل شد. دوازدهم ماه رمضان انجیل بر حضرت عیسی  (ع)  نازل شد،
هیجدهم ماه رمضان زبور بر حضرت داود (ع) نازل شد و بیست و سوم رمضان نزول
قرآن صورت گرفت.» (3)

غل و زنجیر شدن شیطان در این ماهدر
ماه مبارک رمضان یک چیز باز می شود و یک چیز بسته می شود. در رحمت خداوند
باز می شود و دستان شیطان بسته می شود. حضرت رسول (ص) فرمودند: «چون هلال
ماه رمضان پدید آید، درهای دوزخ بسته و درهای بهشت باز می شود و شیاطین به
زنجیر کشیده می شوند.» (4) اما چگونه دست شیطان در این ماه بسته می شود؟ با
چند تعبیر می توان معنای دست بسته ی شیطان را دریافت:

دلیل اولش
این است که شیطان در این ماه ضعیف می شود. از رسول اکرم (ص) روایت شده است
که در شبانه روز فرشته ها که تعدادشان را جز خدا کسی نمی داند؛ موکلند و
وظیفه دارند در ماه رمضان فقط برای روزه دار دعا کنند. (5) این موضوع فریب
شیطان را ضعیف می کند.

دلیل دومش به بیان امیرالمؤمنین (ع) این است: «شیطان عقده، عقده پیش می آید» یعنی گره، گره. (6)

به
گفته ی یکی از بزرگان که می فرمود: «ابتدا شیطان، گره ی تعلق به مستحبات
را از دل آدم باز می کند. آرام آرام مستحبات را کنار می گذاری. دوم شیطان
گره ی تنفر از مکروهات را باز می کند؛ در مرحله ی سوم گره ی علاقه به
واجبات را باز می کند. پس نسبت به واجبات سست می شوی. چهارم گره ی تنفر از
حرام را باز می کند و حرام را مرتکب می شوی.»

حالا این عمل شیطان چه
ربطی به ضعیف شدنش در ماه رمضان دارد؟ دلیلش این است که انسان در این ماه
یا مستحب انجام می دهد یا واجب. خوابیدن، عبادت محسوب می شود. نفس کشیدن،
تسبیح محسوب می شود. خواندن قرآن، رفتن به مسجد یا تحصیل علم همه اش عبادت
است. در حدیث آمده است که علت بسته شدن دست شیطان همین است.

جایزه ی خداوند به روزه داران
پیغمبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: «خداوند به امت من در ماه رمضان پنج جایزه داده که امت های پیشین این جایزه را به این شکل نداشتند.

اول: هرگاه شب اول ماه رمضان فرا رسد خداوند به سوی آنان نظر می کند و کسی که خدا به او نظر کرده هرگز او را عذاب نمی کند
دوم: بوی بد دهان آنان به هنگام غروب در نزد خدا خوشبوتر از بوی مشک است
سوم: ملائکه برای ایشان در شب و روز استغفار می کنند.

چهارم:
خداوند بلند مرتبه به بهشتِ خویش امر می کند که برای بندگان من استغفار
نموده و خود را برای آنان تزیین کن. پس چه نزدیک است که سختیها و اذیتهای
دنیا، آنها را [در خود فرو] ببرد و به سوی بهشت من و کرامت من بروند

پنجم: هرگاه شب آخر فرا رسد، خداوند همه آنان را می آمرزد.» (7)

 
پی نوشت:
1. بحارالانوار، ج 93، ص 346.
2. بقره، 185.
3. وسائل الشیعه، ج 10، ص 311.
4. مستدرک، ج7، ص 426
5. کافی، ج 4، ص 64.
6. نهج البلاغه، خطبه 121.
7. بحارالانوار، ج 93، ص 364 – خصال، ج 1، ص 317

 

برگرفته از سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین رفیعی، به نقل از سایت واعظون به آدرس http://vaezoon.ir/
با تصرف و تلخیص